PSV bevindt zich op Sportcomplex De Herdgang in het hart van de slimste regio van Nederland. Met behulp van een speciaal daarvoor opgerichte innovatiecommissie hoopt PSV van de aanwezige kennis te kunnen profiteren en de concurrentie te slim af te zijn.
Nu al trainen de verschillende PSV-teams regelmatig met speciale hesjes om hun schouders. De hesjes bevatten sensoren die het mogelijk maken om veldposities, bewegingen en snelheden van spelers te meten. In de toekomst hopen ze op De Herdgang nog meer informatie in te kunnen winnen, daarom werd begin dit seizoen het FieldLab voetbal in gebruik genomen. Een laboratorium maar dan op een voetbalveld. Universiteiten, het bedrijfsleven en PSV werken daarbinnen samen met als uiteindelijke doel de prestaties van het eerste elftal naar een hoger plan te tillen. Datzelfde uitgangspunt geldt ook voor alle andere innovatieve ideeën waaraan de club werkt, zegt mentaal begeleider Sander Roege, één van de leden van de innovatiecommissie. “Wij stellen onszelf steeds de vraag of iets bijdraagt aan het beter maken en het beter presteren van onze spelers.”
Kritische blik
De innovatiecommissie bestaat naast Roege uit Peter Fossen, Peter Rovers (beiden lid van het directieteam), Art Langeler (Hoofd Jeugdopleiding), Tim Wolf (coördinator videoanalyse PSV Jeugd), Wart van Zoest (Medisch Manager) en Ruud van Elk (bewegingswetenschapper). Voorzitter is inspanningsfysioloog Luc van Agt. (Jeugd)trainers, leden van de medische staf en andere specialisten binnen de club kunnen bij de innovatiecommissie terecht met hun vragen en ideeën. “Wij kiezen er met opzet voor om onze eigen vragen te formuleren. Uit de praktijk is gebleken dat succesvolle topsportinnovatie vrijwel altijd afkomstig is van een vraag vanuit de sport. Het voordeel daarvan is dat het draagvlak vanuit de sport ook groot is”, legt Van Agt uit. De innovatiecommissie kijkt vervolgens met een kritische blik welke voorstellen extra aandacht verdienen, waarna de verschillende commissieleden binnen hun specialisatie op zoek gaan naar geschikte partners om de geformuleerde vragen te beantwoorden. “Het idee is dat de innovatiecommissie de filter is, de grote trechter waarin alle ideeën samenkomen. Van daaruit gaan we op zoek naar partijen die daar een bijdrage aan kunnen leveren”, vult Roege zijn collega aan.
The voice of PSV
Regelmatig krijgen externe partijen de kans om hun ideeën aan de commissie te presenteren. Roege: “We noemen dat weleens gekscherend ‘the voice of PSV’. Bij die presentaties zit een wat groter gezelschap, dus daar zitten ook Toon Gerbrands, Marcel Brands en leden van de technische staf bij. We kijken dan samen naar het aanbod en vinden daar met elkaar wat van.” De volgende stap kan zijn dat een idee wordt getest bij een of meerdere teams uit de PSV Jeugdopleiding. “Heel veel teams in de jeugdopleiding zijn op een of andere manier betrokken bij een experiment, een onderzoek of werkproject. Mocht dat kansrijk blijken te zijn, dan kun je zeggen ‘dat til ik naar een hoger niveau’”, gaat Van Agt verder. Voordat Andrés Guardado, Luuk de Jong en de rest van de PSV-selectie ergens mee aan de slag gaan, gaat er nog wel de nodige tijd en onderzoek overheen. “Wij kunnen niet iedere dag of iedere week spelers met iets nieuws confronteren. Dat werkt niet in de topsport. Heel veel innovaties in de topsport, of het nu zwemmen is of atletiek of voetbal, worden eerst uitgeprobeerd op een langer niveau. Dat hebben wij hier ideaal met onze opleiding. Daar mogen wij onszelf heel gelukkig mee prijzen.”
Videogames en smartgoals
Er wordt bovendien geprobeerd om spelers zo min mogelijk met de onderzoeken te belasten. Het FieldLab is daar een uitstekend voorbeeld van. “Vroeger ging je als sportorganisatie of individuele sporter of club naar een universiteit of ziekenhuis om je te laten meten”, vertelt Van Agt. “Door middel van nieuwe technologieën en steeds kleinere meetinstrumenten zie je dat instanties juist naar de sport toekomen.” Roege gaat verder: “Een speler wil maar één ding en dat is op het veld staan. En terecht ook. Als we iets willen verbeteren of onderzoeken, proberen we dat zoveel mogelijk te doen op een voetbaleigen manier of op een wijze die aansluit bij de belevingswereld van de spelers. Daarom maken we bijvoorbeeld gebruik van videogames en smartgoals.” Met behulp van videogames wordt de hersenactiviteit van spelers gemeten. Smartgoals zijn oplaadbare doelen waarmee onder andere reactiesnelheid en overzicht kunnen worden getraind. Twee heel verschillende vormen van innovatie. Van Agt benadrukt dat het bij innovatie niet per se hoeft te gaan om producten. “Het gaat juist vaak ook over de structuur van denken, nieuwe processen en het combineren van verschillende inzichten.”
Luc van Agt: ‘Zoiets als wattages hebben wij niet, daar is de sport veel te complex voor’
Sander Roege: ‘Als we iets willen verbeteren of onderzoek, proberen we dat te doen op een voetbaleigen manier’
Brainport Regio Eindhoven
Waar mogelijk wordt de samenwerking gezocht met instanties uit de regio. Kennis is er in de omgeving meer dan voldoende aanwezig. In 2011 werd de Brainport Regio Eindhoven, waar De Herdgang onderdeel van uitmaakt, zelfs uitgeroepen tot slimste regio ter wereld. Van Agt: “Dat de samenstelling van deze regio bij uitstek geschikt is om mee samen te werken in het vinden van oplossingen moge duidelijk zijn.” Roege en Van Agt merken dat bedrijven en instellingen graag willen samenwerken met PSV. Van Agt haalt als voorbeeld de Technische Universiteit Eindhoven aan. “Voor de TUE is PSV niet alleen als merk aantrekkelijk, maar het is natuurlijk ook interessant omdat hier op een bepaald niveau wordt gepresteerd. In elke leeftijdscategorie is er sprake van een heel erg uitgeselecteerd gezelschap. Vergelijk het even met de Formule 1, wat daar uitgetest wordt zie je na jaren eventueel ook een keer terug in een normale personenauto. Niet dat dit een proeftuin is, want wij moeten er natuurlijk wel iets aan hebben. Voetbal is leidend, te allen tijde.” Een bijzondere samenwerking is die met GGzE. De zorginstelling en PSV zijn al ruim zestig jaar goede buren van elkaar. Sinds vorig jaar werken beide partijen samen op verschillende terreinen. Roege: “Er is daar een ongelofelijke schat aan expertise, met name op het vlak van gedrag. Er zijn gedragsdeskundigen, psychiaters, kinderpsychologen… En niet dat wij dat per se nodig hebben, maar wij zijn hier ook allemaal mensen en wij hebben ook onze probleempjes. Als wij dat bij onze spelers signaleren, kunnen we de kennis van de GGzE inzetten om onze jongens te helpen. Wij hebben de wijsheid ook niet in pacht. Misschien wel als het gaat om 4-4-2 of 4-3-3, maar daarbuiten is er nog een wereld te winnen voor ons.”
Succes kent vele vaders
Of de nieuwe ontwikkelingen gaan helpen om in de komende jaren de prijzenkast verder aan te vullen, is volgens Van Agt en Roege moeilijk te zeggen. Roege: “’Succes kent vele vaders’, zegt Toon (Gerbrands, red.) altijd.” Van Agt wijst daarnaast op de complexiteit van de voetbalsport. “Bijna nooit valt te zeggen of iets daadwerkelijk geholpen heeft. Neem nou de klapschaats, daarvan is onomstotelijk bewezen dat het sneller gaat. En bij hardlopen en wielrennen heb je wattages, waarmee je relatief eenvoudig iemands belasting kunt uitdrukken. Zoiets als wattages hebben wij niet, daar is de sport veel te complex voor. Je bent heel erg afhankelijk van allerlei factoren en je kunt bijna nooit zeggen: dit zorgt ervoor dat we een wedstrijd winnen of kampioen worden.” Toch leeft binnen PSV heel sterk het idee dat innovatie de club vooruit kan helpen. Niet voor niets is innovatief ondernemerschap een van de kernwaarden van de club. Van Agt: “Als we moesten wachten op bewijs dan stonden we nu stil. Het is ook een bepaald geloof en een bepaalde ambitie die we hebben als club. De directie zegt ook, accent op de jeugdopleiding en accent op slimme progressie. We kunnen niet ongebreideld spelers kopen van weet ik hoeveel miljoen.” Roege tot slot: “Ik weet één ding zeker: als we niks zouden doen, dan zouden we niet staan waar we nu staan. Daar ben ik echt van overtuigd.”
Bron: PSV Magazine
Foto: PSV Media